ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΗΣ

Ο λόγιος Επαμεινώνδας Σταματιάδης, γόνος επιφανούς σαμιακής οικογένειας, γεννήθηκε στην Κων/πολη στις 17-12-1835. Σε ηλικία οκτώ ετών στάλθηκε στην Αθήνα όπου τελείωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Στο Γυμνάσιο όπου φοίτησε είχε γυμνασιάρχη τον Γ. Γεννάδιο. Τελείωσε τις πανεπιστημιακές του σπουδές το 1851 και επέστρεψε στην Κων/πολη. Εκεί στην αρχή εργάσθηκε ως γραμματεύς στο εμπορικό κατάστημα του παππού του Ν. Μαντζαβίνου, που καταγόταν από την Κεφαλονιά. Το 1853 δούλεψε στο ασφαλιστικό κατάστημα “Ο Ερμής”. Μετά τη διάλυση του καταστήματος ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και διετέλεσε με τον Πλάτωνα Ρώτα συντάκτης της εφημερίδας “Βυζαντίς” μέχρι το 1863, οπότε επανήλθε στη Σάμο. Τότε έγραψε τον Α΄ τόμο των Σαμιακών. Υπήρξε πολέμιος του ηγεμόνα Αριστάρχη και δημοσίευσε άρθρα εναντίον της διοικήσεως εξαιτίας των οποίων εξορίστηκε από τη Σάμο. Το 1866 απελάθηκε μαζί με άλλους από τη Σάμο. Πήγε στην Αθήνα όπου προσελήφθη ως συνεργάτης στην εφημερίδα “Μέλλον” του Γ. Γλίνη.

Όταν ήλθε στη Σάμο ηγεμόνας ο Π. Μουσούρος, επέστρεψε και ο Επ. Σταματιάδης. Το 1874 διορίστηκε επόπτης της Παιδείας και του ανετέθη η σύνταξη της εφημερίδας “Σάμος”. Διετέλεσε έφορος του ηγεμονικού τυπογραφείου και διορίστηκε από τον ηγεμόνα Φωτιάδη διευθυντής του Ηγεμονικού Διοικητικού Γραφείου μέχρι το 1882. Τότε διορίστηκε ξανά επόπτης της Παιδείας μέχρι το 1884. Αυτή την εποχή στάλθηκε ως μέλος αντιπροσωπείας στην Κων/πολη όπου παρέμεινε ως διευθυντής του ηγεμονικού γραφείου μέχρι τον Ιούλιο 1885. Επανήλθε στη Σάμο και διορίστηκε ξανά ως διευθυντής του Ηγεμ. Διοικ. Γραφείου μέχρι το 1899 οπότε παύθηκε από τον ηγεμόνα Βαϊάνη. Το Νοέμβριο του 1900 ανέλαβε τη διεύθυνση του ηγεμονικού γραφείου Σμύρνης. Πέθανε στις 5 Φεβρουαρίου 1901 στη Σμύρνη.
Εκλέχτηκε πληρεξούσιος Λ. Βαθέος το 1874, δημοτικός σύμβουλος, μέλος διαφόρων επιτροπών. Επίσης διετέλεσε μέλος της επιτροπής για τη συλλογή προϊόντων στην έκθεση της Βιέννης, μέλος της επιτροπής για τη σύνταξη κανονισμού των εκπαιδευτηρίων της Σάμου, ειδικός διοικητικός επίτροπος της μεταλλευτικής Εταιρείας, έφορος της Σχολής Μαλαγαρίου, μέλος της επιτροπής για σύνταξη κανονισμού του Νοσοκομείου, ταμίας του νοσοκομείου, έφορος της βιβλιοθήκης και του αρχαιολογικού Μουσείου, μέλος της λιμενικής επιτροπής Βαθέος, διοικητικός επίτροπος της επιτροπείας των Ιερών Μονών, μέλος του εκπαιδευτικού συμβουλίου της Ηγεμονίας κ. ά.

Εργα

1. Σαμιακά, Εν Αθήναις 1862
2. Βιογραφίαι των Ελλήνων μεγάλων διερμηνέων του οθωμανικού κράτους, Εν Αθήναις 1865
3. Ιστορική περιγραφή του εν Κωνσταντινουπόλει ναού της Αγίας Σοφίας, Εν Αθήναις, 1866
4. Χριστιανικόν εγκόλπιον, Εν Αθήναις 1866
5. Ιστορία της αλώσεως του Βυζαντίου υπό των Φράγκων και της αυτόθι εξουσίας αυτών, Εν Αθήναις 1866
6. Μώμος ο Ελικώνιος κωμωδία έμμετρος εις πράξιν μίαν, Εν Αθήναις 1867
7. Ιστορία της Γαλλικής επαναστάσεως, Εν Αθήναις 1868
8. Οι Καταλάνοι εν τη Ανατολή, οίς προσετέθη και ανέκδοτός τις ιστορία των Αθηνών, Εν Αθήναις 1869
9. Η δόξα και οι τρεις πύργοι. ποίημα, Εν Σάμω 1887
10. Σαμιακά, ήτοι ιστορία της νήσου από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ’ ημάς. Τόμοι πέντε. Εν Σάμω 1881-1892.
11. Το όρυγμα του Ευπαλίνου εν Σάμω, Σάμος 1884
12. Επιστολιμαία διατριβή περί Ιωσήφ Γεωργειρήνη αρχιεπισκόπου Σάμου (1666-1671), Εν Σάμω 1892.
13. Precis sur les relations commerciales de l’ ile de Samos avec l’ Italie. Samos 1879.
14. Οι οπαδοί του Ιησού, μυθιστορία Αλ. Δουμά. μετάφρασις, Εν Αθήναις 1863
15. Το Διαβολοχώριον, μυθιστορία Ευγ. Σύη μετάφρασις. Εν Αθήναις 1866
16. Η έπαυλις της Οζεραίης, μετάφρασις εκ του Γαλλικού, Εν Αθήναις 1866
17. Επετηρίδες της Ηγεμονίας Σάμου από του 1875 μέχρι του 1896. Τόμοι 19
18. Ικαριακά, ήτοι ιστορία και περιγραφήτης νήσου Ικαρίας. Εν Σάμω 1893
19. Βίοι Ιακώβου του Βασιλικού, δεσπότου Σάμου, Μαρκησίου Πάρου, κόμητος Παλατίνου, Ηγεμόνος Μολδαυίας. Εν Σάμω 1894
20. Πανικιάς, ποίημα κωμικόν. Εν Σάμω 1897

Ατελή και ανέκδοτα

1. Μεγάλη και επηυξημένη συγγραφή περί των Ελλήνων Διερμηνέων του οθ. κράτους
2. Κυνηγετικά
3. Ο Πυθαγόρας και η Πυθαγόρειος Φιλοσοφία
4. Σελίδες τινές της Ελληνικής Ιστορίας μετά την άλωσιν
5. Ιστορία της οθ. Αυτοκρατορίας

Βαθμοί και παράσημα

1. Τίτλος του Ουλά [τίτλος πολιτικός ισοδύναμος με τον στρατιωτικό βαθμό του υποστρατήγου]
2. Ανώτερος ταξιάρχης του Μετζητιέ
3. Ταξιάρχης του Οσμανιέ
4. Ανώτερος ταξιάρχης του τάγματος Ισαβέλλας της Καθολικής
5. Ταξιάρχης του Νισάν-Ιφτιχάρ της Τύνιδος
6. Ταξιάρχης του Ρωσικού παρασήμου της αγίας Άννης
7. Ταξιάρχης του Ισπανικού παρασήμου του τάγματος Καρόλου του τρίτου
8. Ταξιάρχης του τάγματος του στέμματος της Ιταλίας
9. Ταξιάρχης του τάγματος του Αγίου Καρόλου του Μονοίκου
10. Σταυροφόρος των ιπποτών του Αγίου τάφου
11. Αξιωματικός του Πρωσσικού σταυρού του στέμματος της Πρωσσίας
12. Αξιωματικός του χρυσού Σταυρού του τάγματος του Σωτήρος
13. Αξιωματικός του χρυσού Σταυρού του τάγματος του Ερνεστείου οίκου
14. Παράσημο της εν Μονάχω Βασιλικής Βαυαρικής Ακαδημίας

Τίτλοι

1. Μέλος της εν Πετρουπόλει αρχαιολογικής Αυτοκρατορικής εταιρείας
2. Μέλος αντεπιστέλλον του εν Βερολίνω Αυτοκρατορικού Γερμανικού ινστιτούτου
3. Μέλος αντεπιστέλλον της εν Μαδρίτη Βασιλικής ιστορικής εταιρείας
4. Μέλος αντεπιστέλλον της εν Βαρκελώνη Βασιλικής Ακαδημίας των Γραμμάτων
5. Εταίρος της εν Αθήναις αρχαιολογικής εταιρείας
6. Μέλος αντεπιστέλλον της Γεωγραφικής εταιρείας Μεξικού
7. Μέλος αντεπιστέλλον του εν Κωνσταντινουπόλει ελληνικού φιλολογικού Συλλόγου
8. Μέλος αντεπιστέλλον του εν Κωνσταντινουπόλει συλλόγου των Μεσαιωνικών σπουδών
9. Μέλος αντεπιστέλλον του μουσείου και της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης
10. Μέλος αντεπιστέλλον της εν Βαρκελώνη Centre excursionata de Catatounya
11. Αξιωματικός της Γαλλικής Ακαδημίας ( Officier de l’ Academie)
12. Μέλος επίτιμον του Σμυρναϊκού μουσικού ομίλου Ορφεύς
13. Μέλος αντεπιστέλλον της εν Λισσαβώνι Γεωγραφικής εταιρείας
14. Μέλος αντεπιστέλλον του εν Κωνσταντινουπόλει αρχαιολογικού Ινστιτούτου

Πηγή: Δήμος Σάμου

Φωτό: ΠΑΝΔΕΚΤΗΣ